Son dönemlerde okurlarımızdan “Japonya’daki Yüksek Lisans ve Doktora Programları” hakkında bilgi isteyen sorular çoğaldığı için, okurlarımızın sorularını cevaplandırmaya yönelik kapsamlı bir yazı hazırladık. Bu yazıyı okuyarak Japonya’daki üniversitelerin yüksek lisans ve doktora programlarının başvuru süreçleri hakkında bilgi sahibi olacak ve en önemlisi de burs imkanlarından haberdar olmuş olacaksınız.
Bu yazıya başlamadan önce henüz Japonya’da Eğitim Almak İçin 8 Neden başlıklı yazımızı okumadıysanız hemen okumanızı şiddetle tavsiye ediyoruz.
- Başvuru şartları
- Japonya’da yüksek lisans ve doktora programlarının akademik takvimi nasıl işler?
- Japonya’da yüksek lisans ve doktora programlarının süresi ne kadar?
- Japonya’da yüksek lisans ve doktora programlarına kabul alabilmek için Japonca bilmek gerekiyor mu?
- Başvuru süreci
- Araştırma yapmak istediğiniz konuyu belirleyin
- Akademik danışman bulun
- Akademik danışman araştırıken yaralanabileceğiniz web siteleri
- Akademik danışman belirlerken dikkat etmeniz gereken hususlar
- 1. Yurtdışı tecrübesi olan akademik danışmanları seçin
- 2. Akademik danışmanınızın araştırma grubunda sizden başka bir yabancı öğrenci olmasına dikkat edin
- 3. Akademik danışmanızın araştırma grubunda çok sayıda doktora öğrencisi ve postdoc olasına dikkat edin
- 4. Yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin zamanında mezun olup olmadığını araştırın
- 5. Mezuniyet sonrası hedefleriniz konusunda akademik danışmanınızla anlaşmaya varın
- 6. Araştırma grubundaki diğer kişilerin sosyal yaşamları hakkında bilgi sahibi olun
- 7. Akademik danışmanınızın araştırma grubundaki diğer staflarla olan ilişkisini öğrenin
- Akademik danışmanınızla birlikte araştırma planı oluşturun
- Gerekli belgeri hazırlayın
- Giriş sınavına hazırlanın
- Kabul aldıktan sonra vize işlemlerinizi halledin
- Başvuru yöntemleri
- Japonya’da yüksek lisans ve doktora programlarının ücretleri
- Burslar
- Son söz
Başvuru şartları
Yüksek Lisans Programları için başvuru şartları
- Üniversiteden mezun olmak ya da son sınıf öğrencisi olarak mezun adayı olmak.
Doktora Programları için başvuru şartları
- Bir yüksek lisans programından mezun olmak ya da son sınıf öğrencisi olarak mezun adayı olmak.
Japonya’da yüksek lisans ve doktora programlarının akademik takvimi nasıl işler?
Japonya’da genel olarak akademik yıl Nisan ayında başlar ve gelecek yılın Mart ayına kadar sürer. Bundan dolayı akademik yılı Nisan ayında başlayan yüksek lisans ve doktora programlarının sayısı fazladır. Ancak son dönemlerde yurtdışından öğrenci kabul eden yüksek lisans ve doktora programları arasında Eylül-Ekim ayında başlayan birçok program bulunmaktadır.
Başvuru süreci, seçtiğiniz programa göre üniversiteye giriş tarihinden 6 ay – 1 yıl öncesinde başlıyor. Her üniversitenin kendine özel bir takvimi olduğundan, başvuracağınız programın bulunduğu üniversitenin başvuru takvimini ve akademik takvimini olabildiğince önceden öğrenmenizde fayda var.
Japonya’da yüksek lisans ve doktora programlarının süresi ne kadar?
| Program | Süre |
| Yüksek Lisans Programları | 2 yıl |
| Doktora Programları | 3 yıl |
| Tıbbi Doktora Programları | 4 yıl |
Japonya’da yüksek lisans ve doktora programlarına kabul alabilmek için Japonca bilmek gerekiyor mu?
Genel olarak yurtdışından öğrenci kabul eden programlara başvurduğunuz takdirde Japonca bilmenize gerek yok, İngilizce bimeniz yeterli. Ancak Japonya içersinden yüksek lisans ve doktora programlarına başvuruyorsanız, Japon öğrencilerle aynı programlara başvurmanız gerektiği için genel olarak Japonca bilmeniz şart.
Başvuru süreci
Başvuru süreci başvuracağınız üniversiteye, programa ve burs çeşidine göre değişkenlik göstereceğinden ötürü, her program için ayrı ayrı başvuru sürecini kontrol etmeniz gerekiyor. Biz bu yazıda size genel hatlarıyla başvuru süreci hakkında bilgi verip, fikir sahibi olmanızı sağlayacağız.
Araştırma yapmak istediğiniz konuyu belirleyin
Yüksek lisans ve doktora programlarına başvururken sadece üniversite ismine göre değil ilgili olduğunuz araştırmayı yapabileceğiniz akademik danışmanın bulunduğu programa göre tercih yapmanız gerekiyor. Burslu bir program diye ilgili olmadığınız bir alanı tercih ederseniz, akademik danışmanınızla iletişimde problem yaşayabilir, araştırma planı oluşturma konusunda zorluk çekebilir ve belki de kabul aldığınız programı yarıda bırakmak zorunda kalabilirsiniz.
Başvuru sürecini ve programa başladıktan sonraki araştırma sürecini kendiniz için kolay ve eğlenceli bir hale getirmek için backgroundunuzla az da olsa alakası olan ve son derece ilgili duyduğunuz, o alandaki son gelişmelere hakim olduğunuz bir araştırma konusu belirlemenizde fayda var.
Akademik danışman bulun
Araştırma yapmak istediğiniz konuyu yüzeysel olarak belirledikten sonra sıra geldi size akademik danışmanlık yapacak hocayı bulmaya. Akademik danışman sizin gelecekteki akademik kariyerinizi etkileyecek en önemli faktörlerden biri olduğundan, akademik danışman seçerken ince eleyip sık dokumanızda fayda var.
Akademik danışman araştırıken yaralanabileceğiniz web siteleri
Aşağıdaki web sitelerinden yararlanarak olası akademik danışmanınızın araştırma yapmak istediğiniz konuda size yardımcı olabilecek akademik yetkinliğe sahip olup olmadığını araştırabilirsiniz.
Akademik danışman belirlerken dikkat etmeniz gereken hususlar
1. Yurtdışı tecrübesi olan akademik danışmanları seçin
Eğer olası akademik danışmanınızın Japonya dışında bir ülkede kısa da olsa akademik bir tecrübesi varsa bu sizin açınızdan oldukça pozitif bir etkiye sahip olacaktır. Akademik danışmanınız yurt dışında yaşamış biri olarak olarak, yurtdışında yaşamanın zorluklarını tahmin edebilecek bir birikime sahip olacaktır ve size sempati göstererek elinden geldiğince size yardımcı olmaya çalışacaktır.
Yurtdışı akademik tecrübesi olan akademik danışmanların İngilizce’yi rahat konuşma ihtimalleri de yüksektir ve farklı kültürlerle iletişime açık uluslararası bakış açısına sahip olma olasılıkları da oldukça fazladır.
2. Akademik danışmanınızın araştırma grubunda sizden başka bir yabancı öğrenci olmasına dikkat edin
Araştırma grubunda halihazırda ya da geçmişte yabancı öğrenci olması akademik danışmanınızın ve de araştırma grubundaki diğer bireylerin yurtdışından gelen yabancı öğrencilere alışkın olduğunun bir göstergesi olabilir. En azından o araştırma grubuna ilk gelen yabancı öğrenci olmayacağınız için sanşlısınız.
Ancak bir yabancı öğrenci olarak o araştırma grubunda rahat bir şekilde araştırma yapıp yapamayacağınızı daha net bir şekilde öğrenmek için halihazırda bulun ya da mezun olmuş yabancı öğrencilerle iletişime geçip bilgi almanızda fayda var.
3. Akademik danışmanızın araştırma grubunda çok sayıda doktora öğrencisi ve postdoc olasına dikkat edin
En kaliteli akademik danışmanı da seçmiş olsanız, akademik danışmanınız yoğun olacağından sizin eğitiminizde en büyük rolü oynayacak olan araştırma grubundaki tecrübeli doktora öğrencileri ve postdoclardır. Eğer araştırmalarınızda sizi yakından yönlendirecek olan doktora öğrencisi ve postdoc yeterli sayıda yoksa, yoğun programı arasında akademik danışmanınızdan direk rehberlik almak durumunda kalacaksınız ve bu da araştırma projenizin ilerleme hızını yavaşlatacaktır.
4. Yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin zamanında mezun olup olmadığını araştırın
Bazı akademik danışmanlar sadece kendi araştırma alanında ün sahibi olan dergilere makale basıyorlar. Eğer yüksek lisans ve doktora öğrencisinin projesi henüz ünlü bir dergiye basılacak bir seviyeye gelmediyse, istedikleri seviyeye gelene kadar öğrencilerinden projeye devam etmelerini isteyebiliyorlar. Bu kaliteli makale basmak açısından güzel görünse de, hayatınızdan 1-2 yıl kaybolacağı için dikkatli olmanızda fayda var. Eğer burs alıyorsanız, yüksek lisans ve doktora programını uzattığınız için bursunuzun kesilme ihtimali de çok yüksek. Eğer siz de hoca da uzatmaktan yanaysanız, hocanızdan maddi kaynak bulması konusunda yardım isteyebilirsiniz.
5. Mezuniyet sonrası hedefleriniz konusunda akademik danışmanınızla anlaşmaya varın
Mezun olduktan sonra işe mi gireceksiniz yoksa akademide mi kalacaksınız ya da ülkenize mi döneceksiniz yoksa Japonya’da bir kariyer mi hedefliyorsunuz gibi konuları daha başvuru aşamasında açıkça konuşmanızda fayda var. Eğer Japonya’da işe girecekseniz araştırma için kullanmanız gereken sürenin bir kısmını iş aramak için kullanmanız gerekiyor. Bazı hocalar sadece araştırmaya odaklanmanızı istediği için yüksek lisans ve doktora programı sırasında iş aramanıza sıcak bakmayabilir. Daha baştan bu konuları konuşursanız ileride çıkacak problemlerin önüne geçmiş olursunuz ya da hedeflerinizle uyuşmayan bir akademik danışman olduğu konusunda kanaatiniz pekişirse başka bir hocayla iletişime geçebilirsiniz.
6. Araştırma grubundaki diğer kişilerin sosyal yaşamları hakkında bilgi sahibi olun
Dünyanın her yerinde olduğu gibi Japonya’da da -özellikle deneye dayalı araştırma grupları arasında- ağır şartlarda çalıştırılan doktora öğrecileri ve akademik personel mevcut. Bir araştırma grubuna dahil olmadan önce o grupta halihazırda araştırma yürüten bireylere hafta sonu tatil yapıp yapmadıklarını ve de yazın kaç gün tatil aldıklarını mutlaka sorun.
7. Akademik danışmanınızın araştırma grubundaki diğer staflarla olan ilişkisini öğrenin
Araştırma performansını etkileyecek olan en önemli hususlardan biri de araştırma grubu içindeki insani ilişkilerdir. Japonya’da en çok görülen problemlerden biri aynı araştırma grubu içersindeki profesörün ve doçentin arasının bozuk olmasıdır. Eğer siz doçentten rehberlik alıyor ama her adımınızda son kararı veren profesörse, her gününüz birbiriyle çatışan fikirlere anlam vermekle geçer ve araştırmanızda ilerleyemezsiniz. Araştırma için kullanmanız gereken vaktiniz, insani ilişkiler arasında heba olur gider. Bundan dolayı mümkünse araştırma grubundaki diğer öğrencilerle iletişime geçip staflar arasındaki insani ilşkiler hakkında bilgi alın.
Akademik danışmanınızla birlikte araştırma planı oluşturun
Üniversiteye başvuru yapmadan önce akademik danışmanınızın sizi kabul etmesi gerekiyor. Akademik danışmanınıza karar verdikten sonra hemen iletişime geçin ve araştırmalarına ilgi duyduğunuzu ve mutlaka araştırma grubuna dahil olmak istediğinizi belirten bir mail atarak iletişime geçin.
Geçmişte hangi konularda araştırma yaptığınızı, geçmişte edindiğiniz tecrübeleri kullanarak akademik danışmanınızın araştırma grubunda ne tarz bir araştırma yapmak istediğinizi ve bu konuda akademik danışmanınızdan ne tarz bir destek istediğinizi anlaşılır bir şekilde ifade etmeniz gerekiyor. Tabi bunları ifade edebilmeniz için akademik danışmanızın yayınladığı makaleri ayrıntılı bir şekilde okumanız gerekiyor. Yeterki Japonya’ya geleyim ne olsa yaparım tarzında bir yaklaşımda bulunursanız iletişime geçtiğiniz hoca sizi dikkate almaz ve cevap vermeyebilir.
Ayrıca, sadece akademik danışmanınızdan istediklerinizi değil, sizin de akademik danışmanızın araştırmalarına nasıl katkıda bulunacağınızı belirtmenizde fayda var. Akademik danışmanınızla “Win-Win” ilişkisi kurmayı başarabilirseniz size çok istekli bir şekilde yardımcı olur. Eğer sizi yük olarak görürse, size yardım etmekte çok istekli olmayabilir.
- Akademik danışmanınızın makalelerini okuyarak araştırma alanına hakim olun
- Japonlar için saygı çok önemli olduğundan, son derece saygı içeren ifadelerle mail yazın
- Somut bir şekilde neden akademik danışman olarak başka hocaları değil de o hocayı tercih ettiğinizin altında yatan nedenleri belirtin
- Akademik danışmanınızın araştırmalarına ilginizi göstermek için akademik danışmanınızın araştırma konularıyla bağlantılı olarak yapabileceğiniz yeni araştırma projeleri sunun
- Eğer makale ve konferans sunumu gibi akademik başarılarınız varsa bunları mutlaka akademik danışmanınız ile paylaşın
- Üniversitenizden size referans olabilecek bir hocadan aldığınız referans mektubunu maile eklemenizde fayda var
- Akademik danışmanınızdan istediğiniz şeylere ek olarak, akademik danışmanınıza katkı sağlayabileceğiniz şeyleri de belirterek “Win-Win ilişkisi” kurun
Akademik danışmanınız sizi kabul ederse sizden konuştuklarınız doğrultusunda bir araştırma planı oluşturmanızı isteyebilir ya da hazırlanmış bir araştırma planını size göndererek o konuda sizin de fikirlerinizi alarak ortak bir araştırma planı oluşturabilirsiniz.
Gerekli belgeri hazırlayın
Akademik danışmanınızla anlaşmaya vardıktan sonra üniversiteye resmi olarak başvuru yapabilmek için başvuru belgelerini hazırlamanız gerekiyor. Başvuru yapacağınız programa göre istenen belgeler farklı olmakla birlikte genellikle şu belgeler istenir:
- Başvuru formu
- Lisans diploması (ya da geçici mezuniyet belgesi)
- Lisans transkripti
- Yüksek lisans diploması (ya da geçici mezuniyet belgesi) → Doktora programları için
- Yüksek lisans transkripti → Doktora programları için
- Tavsiye mektubu
- Araştırma tezinizin özeti
- Araştırma planı (olası akademik danışman ile hazırlanan)
- İngilizce yeterlilik belgesi (TOEFL, TOEIC ya da IELTS)
- CV
- Pasaport fotokopisi
- Giriş sınavı ücretini ödediğinize dair dekont
Giriş sınavına hazırlanın
Bazı programlar üniversiteye teslim ettiğiniz belgelere göre değerlendirme yapıp giriş sınavına kabul edip etmeyeceklerine karar verirken, bazı programlar sizi giriş sınavına da sokup tüm verileri topladıktan sonra değerlendirme yapıyorlar. Giriş sınavı olarak genel olarak mülakat sınavı yapılmakla birlikte buna ek olarak yazılı sınav yapan programlar da var.
Kabul aldıktan sonra vize işlemlerinizi halledin
Teslim ettiğiniz belgelere ve giriş sınavına göre yapılan değerlendirmeler sonucu kabul alırsanız, bir sonraki adım olarak vize işlemlerinizi halletmeniz gerekecek. Okulunuz size Certificate of Eligibility (COE) belgesini gönderecek ve bu belgeyle ülkenizdeki Japonya Büyükelçiliği’nde vize başvurunuzu yapacaksınız. Öğrenci vizenizi aldıktan sonra artık Japonya’ya gelmeye hazırsınız.
Başvuru yöntemleri
1. Japonya dışından başvuru
Genel olarak çoğunuzun tercih edeceği başvuru yöntemidir. Bu yöntemle başvuru yaptığınızda uluslararası öğrenci statüsünde başvuru yaparsınız ve uluslararası öğrencilerin yaralanabileceği tüm burs imkanlarından yararlanabilirsiniz. Kabul alması Japonya içinden yapılan başvuruya göre daha kolaydır.
2. Japonya içinden başvuru
Özel bir sebebiniz yoksa asla bu başvuru yönetemini tercih etmeyin. Japonya içinden başvuru yaptığınızda Japon öğrencilerle aynı statüde değerlendiriliyorsunuz ve aynı sınavlara girmeniz gerekiyor. Bu sınavların dili çoğunlukla Japonca oluyor. Ayrıca, MEXT bursu gibi Japonya dışından başvuru yapan uluslararası öğrencilerin yararlanabildiği burslardan da yararlanamıyorsunuz.
Japonya’da yüksek lisans ve doktora programlarının ücretleri
Aşağıdaki toplalarda Japonya’daki yüksek lisans ve doktora programlarının ortalama yıllık ücretleri verilmiştir. Üniversiteden üniversiteye değişiklik gösterdiğinden başvuracağınız programın olduğu üniversitenin web sayfasından kontol ediniz.
| Yüksek Lisans | Giriş ücreti (JPY) | Ders ücreti (JPY) | Toplam (JPY) |
| Devlet | 282,000 | 535,800 | 817,800 |
| Özel | 207,292 | 759,865 | 967,157 |
| Doktora | Giriş ücreti (JPY) | Ders ücreti (JPY) | Toplam (JPY) |
| Devlet | 282,000 | 520,800 | 802,800 |
| Özel | 189,623 | 606,954 | 818,352 |
Burslar
Geldik herkesin en çok merak ettiği konu olan burslara. Japonya’da yüksek lisans ve doktora yapmak için başvurabileceğiniz yüzlerce burs var. Bu bursların bazılarına programa başvuru sırasında, bazılarına ise kabul aldıktan sonra başvuru yapabiliyorsunuz. Kabul aldıktan sonra başvuru yapabildiğiniz burslar arasında Japonya’ya gelmeden önce başvurabileceğiniz burslar olduğu gibi öğrenci vizesiyle Japonya’ya geldikten sonra başvrurabileceğiniz burslar da var.
Burs sağlayan kurumlar arasında Japonya’da MEXT (Ministry of Education, Culture, Sports, Science and Technology) ve JASSO (Japan Student Services Organization) gibi devlet kuruluşları, üniversiteler ve özel kuruluşlar bulunmaktadır. Japonya’ya Asya’dan gelen yabancı öğrenci fazla olduğu için ülkedeki yabancı öğrenci çeşitliliğini arttırmak için Avrupa’dan gelen öğrencilere burs konusunda pozitif ayrımcılık uygulanmaktadır.
Burs çeşitleri
MEXT bursları
Japonya’da yüksek lisans ve doktora yapmak için başvurabileceğiniz 2 çeşit MEXT bursu vardır.
1- Elçilik tavsiyesiyle başvurulan MEXT bursu : MEXT Araştırma Bursu
Bu burs başvurusu iki aşamadan oluşuyor. 1.Aşama’da Türkiye’deki Japonya Büyükelçiliği’ne başvuruyorsunuz. Eğer 1.Aşamayı geçerseniz, girmek istediğiniz yüksek lisans veya doktora programından kabul mektubu alıp Japonya Büyükelçiliği’ne teslim etmeniz gerekiyor. Bundan sonra Japonya Büyükelçiliği kabul mektuplarıyla birlikte 1. Aşama’yı geçmiş adayları Japonya Eğitim, Kültür, Spor, Bilim ve Teknoloji Bakanlığı (Monbukagakusho:MEXT)’na tavsiye ediyor.
2021 ve 2022 MEXT Araştırma Bursları’na Türkiyeden 11’er kişi kabul edilmiştir.
Başvurular Nisan ayında başlayıp, nihai sonuçlar bir sonraki yılın Ocak ayında ilan ediliyor.
Elçilik tavsiyesiyle başvurulan MEXT bursu ile ilgili ayrıntılı bilgi almak için tıklayınız.
2- Üniversite tavsiyesiyle başvurulan MEXT bursu
Bu bursla yüksek lisans ve doktora programlarına öğrenci kabul eden üniversiteler üzerinden bu yazıda belirttiğimiz başvuru sürcini takip ederek başvuru yapmanız gerekiyor. İlk olarak bu burs ile öğrenci kabul eden programa dahil bir hoca buluyorsunuz ve birlikte araştırma planı oluşturarak ilk olarak üniversiteye başvuruyorsunuz. Daha sonra üniversite sizi MEXT’e öneriyor ve MEXT’en kabul edilirseniz bursu almaya hak kazanıyorsunuz.
Başvurular genel olarak Eylül ayı gibi başlıyor ve nihai sonuçlar bir sonraki yılın Ağustos ayında açıklanıp Eylül’de Japonya’ya geliyorsunuz.
Üniversite tavsiyesiyle başvurulan MEXT bursunun olduğu bazı yüksek lisans ve doktora programları:
Üniversitelerin sağladığı burslar
Bazı üniversiteler yabancı öğrenci sayısını arttırmak ve de bazı bölümlerdeki master ve doktora öğrenci açığını kapatmak amacıyla kendi bütçelerinden burs sağlayabiliyorlar. Akademik danışmanınızın bulunduğu üniversitenin burs imkanlarını başvurmadan önce kontrol etmenizde fayda var.
Akademik danışmanınızın sağladığı burslar
Şirketlerle ortak proje yapan bazı hocalar, çok büyük bütçelere sahip olabiliyor. Bu hocaların sizi bir şirketin projesine dahil ederek bu projeden size burs çıkarabilme imkanları olabilir. Çekinmeden sağlayabileceği burs imkanları hakkında hocanıza danışın.
JASSO’nun sağladığı burslar
Kabul aldıktan sonra üniversiteniz üzerinde Japan Student Services Organization (JASSO)’ın sağladığı Japonya’ya gelmeden önce ve geldikten sonra başvurabileceğiniz aşağıdaki burslar mevcut.
Özel kuruluşların sağladığı burslar
Çok sayıda özel şirket yabancı öğrenciler için burs sağlamaktadır. Bu bursların bazıları için üniversitenizin ya da akademik danışmanınızın referansını almanız gerkemektedir. Bazıları için ise herhangi bir referansa ihtiyacınız olmayıp özgürce başvurabilirsiniz.
Size uygun bursu nasıl bulursunuz?
1. Öncelikle kabul aldığınız okulun yabancı öğrenci ofisinden başvurabileceğiniz burslar hakkında bilgi alın.
2. Aşağıdaki kaynaklardan yararlanın:
Son söz
Bu yazımızda sizlere kapsamlı olarak Japonya’daki yüksek lisans ve doktora programlarına kabul sürecini aktarmaya çalıştık. Unutmayın yüksek lisans ve doktora programlarına başvuru yaparken üniversiteye değil birlikte araştırma yapmak istediğiniz hocaya başvuru yapıyorsunuz. Üniversite sadece hocanızla sizin aranızda bir aracı vazifesi görüyor. Bu nedenle, ünlü bir üniversiteye gireceğim diye hiç ilgi duymadığınız bir hocanın araştırma grubuna dahil olursanız hem siz sıkıntı çekersiniz hem de hocanıza sıkıntı çektirmiş olursunuz.
Japonya’daki yüksek lisans ve doktora programlarına başvuruda hepinize başarılar diliyoruz! Aklınıza takılan birşey olursa bize sosyal medyadan ulaşabilir ya da aşağıdaki iletişim formundan sorularınızı ulaştırabilirsiniz.
